برنامه مشخصی برای اکران عادلانه وجود ندارد/ نکوهش فضای مجازی به سبک «خجالت نکش»
۰۷:۳۰ – ۲۳ مرداد ۱۴۰۳
رضا منتظری منتقد سینما درباره فیلم سینمایی خجالت نکش ۲ که هم‌اکنون بر روی پرده نقره‌ای است و قسمت اول آن سال‌های قبل اکران و موفق شده است، گفت: اولین مسئله‌ای که در موضوع فیلم‌های سینمایی دنباله‌دار وجود دارد کار‌های اولی است که تولید می‌شوند مانند «اخراجی‌های ۱» که ساخته شد، فیلم خیلی خوب و تابوشکنی بود. این فیلم یک نگاه جدید و طنز به دوران دفاع مقدس داشت، اما زمانی که ورژن دو و سه این فیلم ساخته شد، نتوانست آن اقبال اولیه را به دست بیاورد. در فیلم‌های دیگر هم شاهد چنین موضوعی هستیم؛ برای مثال درحال حاضر «تگزاس ۳» و «خجالت نکش ۲» روی پرده سینما‌ها هستند. نمی‌خواهم بگویم همه این فیلم‌ها این چنین هستند.
عدم موفقیت فیلم‌های دنباله‌دار
وی افزود: معمولا این‌فیلم‌های دنباله دار اینگونه هستند که وقتی نسخه اولیه این فیلم‌ها اکران می‌شود با استقبال بسیار خوب مخاطب همراه می‌شود و هدفمند هستند و یک مقدار هم از نظر ساختار و درام پردازی سر و شکل مشخصی دارند. اما متاسفانه وقتی بحث کاسب کاری تهیه‌کنندگان و یک سری از فیلمنامه نویسان و کارگردان‌ها وسط می‌آید، به سینما صرفا نگاه دیگری می‌شود و متاسفانه کیفیت در ساخت، فیلمنامه و محتوای اثر کاملا فدا می‌شود.
رواج لودگی در آثار سینمایی
وی ادامه داد: فیلم خجالت نکش در زمانی که آقای مقصودی کار را ساختند کار خوب و متفاوت بود. هرچند که خجالت نکش ۱ کنایه‌های سیاسی داشت و به یکی از روسای جمهور تنه می‌زد، اما در نهایت توانست با اقبال خوبی مواجه شود ولی خجالت نکش ۲ در دام سطحی‌نگری، ابتذال و تکرار افتاده است و مهم‌ترین مسئله این است که نمی‌دانم چرا این روز‌ها هر اتفاقی که می‌افتد سینماگران در موضوع اجتماعی یا کمدی، فیلم‌هایی که به سوی لودگی رفته می‌سازند.
نقد فضای مجازی
وی افزود: خجالت نکش ۲ تلاش دارد فضای مجازی را نقد و نکوهش کند و به صورت خیلی شعاری و گل درشت بگوید که فضای مجازی تاثیر منفی در زندگی زناشویی، زوجین و خانواده‌ها دارد و می‌تواند اثرگذار باشد و بنیاد خانواده‌ها را از هم بپاشد. ولیکن آنقدر این مسئله سطحی مطرح شده است که در حقیقت تمسخر مخاطب را در پی دارد، یعنی مخاطب نمی‌تواند بپذیرد و باور کند که اصلا چنین چیزی هست.
منتظری بیان کرد: معتقدم خجالت نکش ۲ واقعا فیلم نیست و مانند آثاری است که صرفا یک کالای تجاری هستند ساخته شده است تا بتواند یک تعدادی مخاطب را صرف حضور یک سری از بازیگران مطرح و چهره در فیلم و همچنین با اتکا به اقبال نسبی که از ورژن اصلی این فیلم شد بتواند به سالن سینما‌ها بکشاند. البته من فکر می‌کنم و اگر به آمار فروش فیلم‌ها نگاه کنیم حرف بنده تایید شده است که فکر نمی‌کنم این فیلم اقبال چندانی در گیشه بدست بیاورد و این دست فیلم‌ها ساخته می‌شوند تا یک پول بسیار خوبی را در جیب پخش کننده‌ها، سینمادارها، تهیه‌کننده‌ها و سرمایه گذار‌ها سر ریز کنند که باز هم بحث فریب مخاطب است که مخاطب عام را با یک سری رنگ و لعاب فریب می‌دهند.
تبلیغات خجالت نکش ۲ به سبک جدایی نادر از سیمین!
این منتقد سینما با اشاره به نحوه تبلیغات فیلم خجالت نکش ۲ تاکید کرد: خیلی اتفاقی به تبلیغات این فیلم سینمایی در شبکه‌های ماهواره‌ای برخورد کردم، به خصوص یک شبکه مخصوص که دیدم با عنوان فیلم جدایی نادر از سیمین که یک فیلم از آثار مطرح سینمای اجتماعی کشور است و همه مردم و اغلب قشر سینما رو این اثر را می‌شناسند آمده است و در خصوص فیلم خجالت نکش ۲ نوشته شده است جدایی قنبر از سنم. چنین موضوعی مصداق بارز لودگی و ابتذال است، یعنی شما حتی برای اینکه بتوانید مخاطب را جذب فیلم خود کنید به هر قیمتی که شده است به هرچیزی دست می‌زنید تا بتواند فیلمشان مخاطب داشته باشد. منتهی این دوستان آنقدر قدیمی هستند که متوجه نیستند دنیای امروز مدرن شده است و نگاه امروز جوامع مختلف از جمله جامعه ایران متفاوت با آن چیزی است که دو دهه، سه دهه و حتی یک دهه قبل وجود داشت و امروز دیگر چنین ترفند‌هایی نمی‌تواند باعث فریب و جذب مخاطب برای تماشای یک اثر شود.
منتظری منتقد سینما در پاسخ به این سوال که منظور دقیقتان از ابتذال و سطحی نگری در چه بخشی ار فیلم سینمایی است؟ گفت: آن چیزی که بنده به عنوان سطحی نگری و ابتذال اعلام کردم، همواره به این دلیل است که همواره بیشتر نگاهم به محتوای فیلم و آن چیزی است که فیلمساز و یا فیلمنامه نویس و حتی تهیه کننده می‌سازد است که چه خوراک روحی، روانی و فرهنگی به جامعه می‌دهند که متاسفانه یک خوراک مسموم است. همیشه یک مثالی دارم که میزنم این است که اگر شما به رستوران معروفی بروید که غذای مسموم توزیع کند ماکسیمم هزار نفر از مردم یک جامعه یا یک شهر یا یک کشور دچار این مصمومیت می‌شوند ولی وقتی یک کالای فرهنگی مصموم است، متاسفانه این مسمومیت می‌تواند بیماری را به کل کشور گسترش دهد و ما سال‌ها است که چنین چیزی را فریاد می‌زنیم.
بازی شبنم مقدمی و احمد مهرانفر یک گام عقب‌تر از قبل
وی در پاسخ به این سوال که بازی بازیگران را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ گفت: درباره بازی شبنم مقدمی و احمدمهرانفر که بازیگران خوبی هستند، یعنی حداقل یک سری آثار قابل تامل در کارنامه کاری خود دارند شکی نیست؛ اما اگر بخواهم نگاهی به بازی بازیگران خجالت نکش ۱ با نسخه خجالت نکش ۲ داشته باشم می‌توانم بگویم آقای مهرانفر و خانم مقدمی حداقل یک گام به عقب برداشته‌اند و بازی این دو هنرمند اصلا قابل قیاس با خجالت نکش۱ نیست.
اکران دیر هنگام آثار سینمایی آسیب‌زا است
این منتقد با سابقه در خصوص اکران دیر هنگامم برخی از فیلم‌های سینمایی بیان کرد: اصولا فیلم‌هایی مانند خجالت نکش به جای اینکه با اصول وارد شوند تحت هیچ شرایطی نمی‌توانند در جامعه اثر گذار باشند، فقط فیلم هستند، سطحی نگر و مبتذل به موضوعات جامعه نگاه می‌کنند. این آثار، چون عمقی نیستند و نمی‌توانند نگاه راهبردی و عمیق داشته باشند نمی‌توانند اثر گذاری داشته باشند؛ اما اینکه برخی از فیلم‌ها از زمانه خود عقب می‌افتند کاملا موافق هستم و بسیار آسیب زا هستند که برای رانت‌های پشته پرده است و متاسفانه چنین مواردی در سازمان سینمایی و وزارت ارشاد اسلامی به شدت رواج داشته است و متاسفانه اصولی نداریم و بی قانونی رواج دارد.
وی در پایان سخنانش گفت: البته باید بگویم می‌دانم درحال حاضر یک فیلمساز، فیلم روی پرده دارد، درحال پیش تولید یک کار جدید است و همین الان یک فیلم آماده اکران دارد و واقعا نمی‌دانیم چرا کار به اینجا رسیده است و هیچ تدبیر و برنامه مشخصی برای اکران عادلانه آثار در سینمای ایران وجود ندارد.
خبرنگار: زهرا بالاور