34 میلیون گیمر ایرانی، یک پوستر بد و جام قهرمانی یک بازی که اصلا وجود ندارد
شنبه دوم تیر 1403 در حالی که تنها چند روز از اظهار نظر مدیر بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای کشور مبنی بر «اولویت نبودن ویدئو گیم در ایران» می‌گذشت، یک رویداد برای رونمایی از پوستر جام قهرمانان بازی‌های ویدئویی برگزار شد. در این رویداد «حاجی هاشمی» مدیرعامل بنیاد بار دیگر اعلام کرد که 34 میلیون گیمر ایرانی داریم.
به گفته‌ی حاجی هاشمی:
براساس آخرین پیمایش بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای 34 میلیون گیمر در کشور داریم. این 34 میلیون گیمر ایرانی در سه دسته گیمر معمولی، نیمه حرفه‌ای و حرفه‌ای قرار می‌گیرند. گیمرهای حرفه‌ای که حدود 4 میلیون نفر هستند، در هفته بالای 21 ساعت و به طور متوسط 6 ساعت در روز بازی می‌کنند.
این در حالی است که آخرین پیمایش بنیاد، یعنی گزارش «نمای باز دایرک» مربوط به سال 1400 شده و حدودا 1 سال و 5 ماه از انتشار آن می‌گذرد. استناد به این آمار در حالی برای چندمین بار رخ می‌دهد که در این مدت، مناسبات اقتصادی و فرهنگی، منجر به تغییر آمار گیمرها در ایران و جهان شده است. اما بنیاد ملی بازی همچنان بر این باور است که به دلیل آن‌که ما 34 میلیون گیمر در ایران داریم، «برای تاثیرگذاری در فرهنگ عمومی جامعه گیمرها نباز به تعریف رویدادی ملی» وجود داشته است.
بنیاد از سال 1401 مسابقات بازی‌های ویدئویی ایران یا همان «جام قهرمانان بازی‌های ویدئویی» را نه فقط در تهران، بلکه در استان‌های مختلف برگزار کرده است. این تغییر رویکرد مزیت‌های خاص خود را داشته، اما همچون یک لیگ بی‌اثر، بازی‌کنندگان را به رقابت در محل زندگی خود محدود کرده است. عملا شاهد از بین رفتن شور و نشاط و رقابت برای کسب جایزه و مقام به این دلیل هستیم.
اگر مطالب گیم‌نیوز را در دو سال اخیر دنبال کرده باشید متوجه می‌شوید که در این مدت به اخبار بنیاد نپرداخته بودیم. دلیل اصلی آن بود که به نظر می‌رسید مسئولین بنیاد برای رسانه نقشی قائل نیستند و همچون یک ارگان کاملا دولتی مصون از انتقاد برخورد می‌کنند. جای گلایه نیست چون حالا می‌دانیم که میخ آهنین در سنگ فرو نمی‌رود.
اما روز گذشته توجه من به این خبر جلب شد و پس از آن‌که با روند برگزاری نهمین جام قهرمانان بازی‌های ویدئویی ایران آشنا شدم، پوستر این رویداد هم توجهم را جلب کرد. پیش از آن‌که به سراغ پوستر بروم، نقل این نکته، از «عاطفه خادمی» دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور را هم ضروری می‌دانم:
یکی از وجوه مسأله امید اجتماعی، جامعه نوجوانان و جوانان به عنوان سرمایه آینده کشور هستند. اگر مسأله امید در میان آنها پررنگ شود، آینده بهتری در انتظار جامعه خواهد بود. […]
برگزاری این رویداد به‌عنوان اقدامی ملی برای مخاطبان نوجوان و جوان، فرصت مناسبی برای ایجاد نشاط اجتماعی و در نتیجه امید اجتماعی در کشور است.ِ
امیدوارم فرصتی دست دهد تا با خانم خادمی در این‌باره صحبت کنیم. سوال اصلی هم از ایشان می‌تواند این باشد که دقیقا چطور وقتی که بازی‌های ویدئویی نمی‌توانند در شرایط فعلی سیاسی، اجتماعی و اقتصادی کشور اولویت حاکمیت باشند، می‌توان به امید و نشاط در جامعه رسید؟ آن هم با بازی!
در پایان این مراسم، که به نظر با حضور روابط عمومی بنیاد به عنوان رسانه برگزار شده، پوستر جام هم رونمایی شد. این پوستر می‌تواند بدترین تصویری باشد که امروز می‌بینید، پس لازم است الان این هشدار را به شما بدهم!
همان‌طور که می‌بینید با یک طراحی فوق‌العاده نازل مواجه هستیم. پس زمینه‌ی تصویر مشخص نیست اما به نظر می‌رسد «استادیوم فوتبال» است. تصوری که با لباس ورزشی به تن پسر بچه هم همخوانی دارد. طراح پوستر می‌خواهد القا کند که بازی ویدئویی می‌تواند خانه‌ی شما را به استادیوم تبدیل کند، که اتفاقا خوب است. اما پس چرا پسر بچه لباس ورزشی پوشیده و توپ فوتبال زیر بغل دارد؟
نکته‌ی بعدی و خنده‌دار ماجرا، این است که از آسمان کنترلر پلی‌استیشن و گوشی موبایل در حال سقوط است! چرا؟ با چه منطق طراحی و زیبایی‌شناسی و برای القای چه مفهومی؟ دقیقا چه فکری پشت این طراحی فاجعه است؟
احتمالا این‌که پوستر به عناصری نیاز داشته که نشان دهد متعلق به یک رویداد مرتبط با ویدئو گیم است. در واقع اگر همین عناصر بدریخت و زورچپان شده در تصویر را حذف کنیم، دیگر چیزی نمی‌ماند که از طریق آن بفهمیم طرح مربوط به جام قهرمانان بازی‌های ویدئویی ایران است. عجیب، اما واقعی! دست‌پخت بنیادی که روی خانواده تاکید دارد اما فضای ویدئوگیم را نمی‌شناسد.
پیشنهاد من این بود که پسربچه در حال بازی کردن و مسابقه دادن با پسر بچه‌ی دیگری نشان داده شود. خانواده هم، در پس‌زمینه مشغول تشویق آنها باشد. اگرچه این تصویر هم چندان هم‌سو با واقعیت جامعه نیست، می‌توانست حداقل فرهنگ‌ساز باشد. مسئولین بهتر است درباره خانواده ایرانی تعارف را کنار بگذارند و باور کنند که عمدتا بازی ویدئویی را یک سرگرمی باطل می‌دانند. بنابراین کم‌تر پدری ممکن است دست همسر و فرزندان خود را بگیرد و به جام قهرمانان بازی‌های رایانه‌ای ببرد! البته اگر قرار باشد به این کلیشه پایبند باشیم (که من نمی‌توانم باشم!).
ضمن آن‌که در این پوستر، دختر بچه (آینده گیمر ایرانی؟) با لباس آستین کوتاه روسری به سر دارد. در بالای پوستر هم نوشته شده که یکی از بازی‌های اصلی جام «فیفا 24» است. یک بازی که وجود خارجی ندارد، اما با درایت مسئولین بنیاد قرار است در رقابت‌های امسال بازی اصلی هم باشد.
همه‌ی این‌ها در حالی اتفاق می‌افتند که در آستانه‌ی برگزاری انتخابات ریاست جمهوری قرار داریم. دولت چهاردهم وزیر ارشاد را تغییر خواهد داد و وزیر ارشاد هم مدیرعامل بنیاد بازی‌ها را. پس عزیزان بهتر است هوشمندانه عمل کنند تا حداقل یک سابقه‌ی خوب از خود به جا گذاشته باشند. من الله توفیق، جداً.